کسب و کار اینترنتی من در زمان شیوع کرونا

اینترنت و فضای مجازی تمام ابعاد زندگیمان را پُر کرده است. دیگر شاید تصور زندگی بدون ابزارهای ارتباطی جدید کمی دشوار باشد. درست است که آدمیزاد به هر چیزی عادت می کند اما بعید است که بتواند به حذف اینترنت، شبکه های اجتماعی، اپلیکیشن‌ های رنگارنگ و…، خودش را عادت بدهد. در چنین روزگار و زمانه ای، مگر می توان به فکر توسعه کسب و کارها در اینترنت و فضای مجازی نبود؟ کسب و کار اینترنتی بیش از هر زمانی مهم شده است.

.حالا که برای خرید کوچکترین و غیرضروری ترین محصولات و خدمات هم، مردم به سراغ گوشی همراهشان می روند و چرخی در اینترنت می‌زنند، به نظر منطقی و عقلانی نمی‌رسد که خودتان را از اینترنت و فضای آنلاین دور نگه دارید. ضمن اینکه شرایط فعلی دنیا و شیوع ویروس کووید – ۱۹ هم دنیا را به وضعیتی درآورده که نیاز به خرید و فروش اینترنتی را بیش از هر زمانی پررنگ کرده است.

 در این متن از لزوم و فواید ورود به فضای آنلاین و در نظر گرفتن کسب و کار اینترنتی خواهید خواند. چه سوالاتی در ذهنتان درباره کسب و کار اینترنتی شکل گرفته است؟ بگذارید با هم به پرسش‌های ذهنی‌تان در این باره پاسخ بدهیم.

۱. در دوران کرونا مشتریانم در فضای آنلاین چه کسانی خواهند بود؟

کسب و کار اینترنتی در این روزها برای همه لازم است. هم برای فروشندگان محصولات و خدمات مختلف هم برای مشتریانی که دلشان نمی‌خواهد به خاطر ترس از شیوع کرونا از خانه بیرون بیایند. در این وضعیت، حتی با وجود انواع و اقسام فروشگاه‌ها در دور و اطراف منزل، بسیاری از آدم‌ها دوست دارند که به سراغ خرید اینترنتی بروند تا لازم نباشد پایشان را از خانه بیرون بگذارند و در معرض خطر بیماری قرار بگیرند. این یعنی شما چه خوشتان بیاید چه نیاید، باید به کسب و کار اینترنتی، حضور در فضای آنلاین و به تبع آن بازاریابی دیجیتال فکر کنید.

ما نمی‌دانیم وضعیت و شرایط فعلی ناشی از شیوع ویروس کووید-۱۹ تا چه زمانی طول خواهد کشید و حتی نمی‌دانیم که بعد از آن و درصورت جمع شدن این بحران جهانی، وضعیت زندگی به چه ترتیبی پیش خواهد رفت. پس فکرکردن به اینترنتی کردن کسب و کارمان می‌تواند همان فکر بکری باشد که جلوی ضررهای احتمالی ناشی از وضعیت را می‌گیرد و سود و رونق را در کانال کسب و کاری‌مان نگه می‌دارد.

یک تجربه‌ عینی

واقعیت این است که این روزها خیلی‌ها حتی افرادی که قبلا به خرید اینترنتی اعتماد نداشتند هم به دنبال جستجو در اینترنت و یافتن راهی برای خرید کردن از فروشگاه های آنلاین هستند. برای اینکه این موضوع قدری واضحتر شود، اجازه بدهید از تجربه ملموس و عینی خودمان برایتان بگوییم.

در روزهای نخست شیوع کرونا که خرید ژل ضدعفونی، الکل و… تقریبا ناممکن شده بود، راقم همین سطور (بنده حقیر!) در به در در میان سایتهای اینترنتی مختلف به دنبال خرید مواد ضدعفونی‌کننده بود. به‌گونه‌ای که برایش اهمیت نداشت کالای موردنظر قرار است از سایتی در مشهد، اصفهان یا هر نقطه دیگری از ایران ارسال شود. این یعنی چه؟

این یعنی آنلاین‌شدن کسب و کارتان می‌تواند حجم وسیعی از مشتریان را فارغ از موقعیت مکانی و جغرافیایی با شما همراه کند. آن کجا که فروشگاهی در شهر خودتان داشته باشید و فقط مشتریان بومی به شما مراجعه کنند و حتی تمام مردم شهرتان از نقاط مختلف آن هم امکان خرید از شما را نداشته باشند و آن کجا که حجم عظیمی از مشتریان از اقصی‌ نقاط کشور به مشتریان هدف‌تان بدل شوند.

نتیجه

با پُست‌کردن و ارسال کالا از راه دور می‌توانید مشتریان بالقوه کسب و کارتان را در فضای اینترنت از جامعه‌ای که محدود به یک شهر و یک محله می‌شود به تمام شهرهای کشور ارتقا بدهید. اگر نام این فرصت نیست، پس چیست؟ نتیجه جست‌وجوهای بنده برای خرید مواد ضدعفونی ‌کننده هم با نتیجه خوبی به پایان رسید. من توانستم با پیداکردن سایتی در اصفهان که ژل، دستکش و الکل به فروش می‌رساند، خرید کنم و بخش بزرگی از نگرانی‌هایم رفع شد. در واقع می‌توان گفت که خدمات به موقع سایت فروش مواد پزشکی-بهداشتی باعث شد تا هم خودش را بشناسم و به سیل انبوهی از دوستان و آشنایانم معرفی کنم و هم به واسطه شکل‌گیری نوعی رابطه و پیوند عاطفی بین من و آن برند، مدام برای خرید به آن سر بزنم.

۲. تعامل با مشتریان در کسب و کار اینترنتی چگونه است؟

یکی از بهترین دستاوردهایی که کسب و کار آنلاین می‌تواند در زمان شیوع کرونا برایتان به ارمغان بیاورد، تغییر شکل و شمائل تعامل با مشتریانتان خواهد بود. فروشگاه‌ها و شرکت‌ها ۲۴ ساعته باز نیستند و فعالیت نمی‌کنند. اما سایت اینترنتی یا صفحه مجازی‌ تان در شبکه‌ای اجتماعی مانند اینستاگرام هرگز تعطیل نمی‌شود. اگر از آن عشقِ خریدهای اینترنتی باشید حتما سروکارتان به دیجی ‌کالا افتاده است.

فرقی نمی‌کند که ساعت ۱۲ شب است یا ۵ بعدازظهر، اگر دلتان بخواهد خرید کنید به سادگی می‌توانید به این وبسایت بزرگ مراجعه نمایید و سفارشتان را ثبت کنید. هر کسب و کار اینترنتی و فروشگاه آنلاین دیگری هم چنین مختصاتی دارد و می‌تواند آزادی‌عمل در زمان و مکان خرید را در اختیار مشتریان قرار بدهد.

پس تعامل با مشتریان در فضای آنلاین دیگر زمان نمی‌شناسد و این یعنی ساعت کاری‌تان برای آشنایی با مخاطبان بدون اینکه زحمت و هزینه‌هایتان را زیاد کند، به راحتی افزایش می‌یابد. تنوع کسب و کار اینترنتی برای برقراری تعامل با مشتریان بسیار زیاد است.

نکته مهم درباره واکنش مشتریان به برند و کسب و کار اینترنتی من

فراموش نکنید که امکان دریافت بازخورد و بررسی روند خرید مشتریان با داشتن کسب و کار اینترنتی بسیار ساده و قابل تحلیل خواهد شد. شما می‌توانید با بررسی داده‌های موجود در اینترنت؛ شبکه‌های اجتماعی یا وبسایت‌تان به اطلاعاتی مفید درباره واکنش‌های مشتریانتان نسبت به برند خود بپردازید.

علاوه بر این، بسیاری از امور از جمله دریافت خدمات مختلف هم از طریق وبسایت‌ها و اینترنت ساده می‌شود. مثلا فرض کنید که شما در وبسایت‌تان یا هر بستر اینترنتی دیگری، نشانی دفتر مرکزی، فروشگاه یا شرکت‌تان را از طریق نقشه‌های گوگل به مخاطب ارائه کرده‌اید. خیلی ساده و راحت، مشتری و مخاطب می‌تواند شما را پیدا کند و موقعیت مکانی‌تان را تشخیص دهد. یا مثلا فکر کنید که در زمینه ترجمه و ویرایش آنلاین فعال هستید و می‌توانید با گرفتن بخشی از متن پروژه ترجمه یا ویرایش مشتریانتان از طریق وبسایت خود، هزینه‌های احتمالی پروژه را برایشان تخمین بزنید.

اینها یعنی بدون دشواری‌هایی که دنیای بدون اینترنت برای تعامل افراد به آنها تحمیل می‌کند، قادر به ارتباط برقرار کردن با مشتریان خود به شکل‌های متنوع و ساده خواهید بود.

۳. در کسب و کار اینترنتی چه ظرفیت‌های تازه‌ ای برای رشد و ماندگاری کار من وجود دارد؟

ببینید ما در شرایطی قرار گرفته‌ایم که نمی‌توانیم آینده را پیش‌بینی کنیم. ما در حال حاضر در نوعی جنگ به سر می‌بریم. شاید شما هم شنیده باشید که می‌گویند، آدمی که از جنگ بازمی‌گردد، دیگر آن آدم سابق نخواهد شد. این تغییر می‌تواند خوب باشد و پر از دستاوردهای مهم و زندگی‌ساز، شاید هم به نوعی ویرانی بینجامد. چیزی که می‌دانیم این است که به کمک ظرفیت‌های موجود می‌توان تغییرات بعد از کرونا را به سمت روندی مثبت و سازنده حمایت کرد.

یکی از ظرفیت‌های مهم این دوران، همین استفاده از اینترنت است. با وجود شبکه ‌های اجتماعی و سایت ‌های اینترنتی می‌توانید خیلی راحت و سریع با مخاطباتان در ارتباط باشید و هر خبر و اطلاع‌رسانی که درباره برندتان دارید به گوششان برسانید. مثلا به خاطر شرایط کرونا بیشتر کسب و کارها با نوعی رکود مواجه شده‌اند. اما اگر حضوری درست در اینترنت داشته باشید، امکان کنترل شرایط بیشتر خواهد بود.

بسیاری از فروشگاه‌های لباسی که فروشگاه ‌های اینترنتی هم دارند یا در شبکه‌ های اجتماعی هم فعالیت می‌کنند، با وجود امکان تعامل بیشتر و به اشتراک‌گذاری اطلاعات و خبرهای تازه درباره برندشان در فضای مجازی، ارتباطشان را با مشتریان حفظ کرده‌اند و کماکان به خرید و فروش ادامه می‌دهند.

دیجی کالای معروف

مثلا همین دیجی‌ کالای معروف با ایجاد ظرفیت‌های بیشتر فروش و بهبود بسته‌بندی محصولاتش، روند فروش محصولات مختلف را در دوران بحران کرونا حفظ کرده است و انصافا هم مشتریان بسیاری را راضی نگه می‌دارد. مجموعه فروشگاه‌های معروف جین‌ وست هم با منتقل‌کردن بخش عمده‌ای از فعالیت‌هایشان به فروشگاه اینترنتی خود یعنی بانی‌ مد، تلاش کرده‌اند تا روند خرید و فروش را کماکان ادامه بدهند.

تقارن عید نوروز و شیوع بیماری کرونا به گونه‌ای بود که می‌توانست (و البته توانست) بخش عمده‌ای از فروش آجیل را مخدوش و بی‌رونق کند اما کسب و کارهای هوشمند همیشه حواسشان به انعطاف‌پذیری و تغییرکردن بنا به تغییرات محیطی هست. برای همین فروشگاه معروفی مانند خشکبار ایوب، فروشش را آنلاین کرد تا همه با خیال راحت و بدون دغدغه‌های سلامتی به خرید بپردازند. ظرفیت‌های فضای آنلاین زیاد است و به کمک آن می‌توان مدام با مشتریان و مخاطبان بالفعل و بالقوه در ارتباط قرار گرفت.

۴. تجربه مشتریان را چطور می‌توان در کسب و کار اینترنتی مدیریت کرد؟

مدیریت تجربه مشتریان هم امر بسیار مهمی در حوزه کسب و کار است. مدیریت تجربه مشتری از زمانی شروع می‌شود که یک فرد خواهان خرید کالا یا خدمتی است و روند آن تا بعد از خرید هم ادامه دارد. اگر می‌خواهید که تجربه مشتریان از برخورد با برندتان را به خوبی مدیریت کنید باید نقشه سفر او را بدانید و ببینید که در فرایند خریدش از قبل از تصمیم‌گیری برای خرید تا بعد از خریدکردن چه روندی را طی می‌کند.

زیرنظر گرفتن مشتری به این شکل باعث می‌شود تا در هر مرحله از خرید به کمک او بیایید و بهترین تجربه‌ها را برایش رقم بزنید. در کسب و کار اینترنتی امکان رسیدن به مدیریت تجربه مشتری بیشتر می‌شود. سهولت پاسخ‌گویی به مشتریان، آشنایی بیشتر با نیازها و خواسته‌هایشان از طریق تعامل بیشتر در فضای آنلاین، تنوع در برگزاری رویدادها و ارائه تبلیغات و… به شما کمک می‌کند تا تجربه درخشان‌تری برای مشتری رقم بزنید.

در همین ایام کرونا، برندهایی بوده‌اند که با شناخت بهتر مخاطب از طریق فضای آنلاین سعی کرده‌اند تجربه مشتریانی که این روزها حساس و آسیب‌پذیرند و به سادگی تن به خرید نمی‌دهند، مدیریت کنند. برای مثال بسیاری از برندهای غذایی مانند رستوران‌ها با حضور مناسب در فضای آنلاین و کمک گرفتن از اینفلوئنسرها تلاش کرده‌اند تا اعتماد مخدوش‌شده مشتریان نسبت به خرید غذای بیرون را اصلاح کنند.

رستوران باگت

برندی مثل رستوران باگت تهران با کمک گرفتن از اینفلوئنسرها برای تبلیغات و استفاده از فضای مجازی و شبکه ‌های اجتماعی در این روزها نشان می‌دهد که نظافت و بهداشت را به طرز شگفت‌انگیزی به خوبی رعایت می‌کند و با بسته‌بندی‌های اصولی، گفتن از نکات بهداشتی و البته نیم‌پز ارسال‌کردن محصولاتی مانند پیتزا به مشتریان خیالشان را از بابت دچار نشدن به کرونا راحت می‌کند.

این رستوران شیوه طبخ غذاهای نیم‌پزی را که برای مشتریان ارسال می‌کند در قالب دستورالعملی جذاب و اصولی به خریداران غذاهای خود ارائه می‌کند و از آنجا که امکان حیات کرونای موذی در دماهای بالا وجود ندارد، خیال مشتریان را بابت عاری‌بودن غذای تحویل‌شده از ویروس راحت می‌کند. یعنی مشتریان غذای نیمه‌آماده را تحویل می‌گیرند و خودشان در منزل آن را می‌پزند. پس کسب و کار آنلاین می‌تواند حتی در بدترین شرایط هم ناجی شما باشد.

۵. هزینه‌های راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی چقدر است؟

دنیای کسب و کار اینترنتی و کسب و کار آنلاین بسیار متنوع است. بعضی از برندها و افراد هستند که بدون هیچ هزینه‌ای و فقط با کمک‌گرفتن از ظرفیت‌های اینترنت مثلا در بخش شبکه ‌های اجتماعی از طریق صفحه‌ای ساده در اینستاگرام به رشد و رونق در فروش رسیده‌اند. برخی هم سایت‌های آن‌چنانی با خدمات مختلف راه‌اندازی کرده‌ند و حضورشان را در فضای آنلاین با دبدبه و کبکبه همراه کرده‌اند.

بنا به بودجه و ظرفیت‌های برندتان می‌توانید حضور در فضای آنلاین را بدون هزینه یا با صرف هزینه‌هایی پیش ببرید. انتخاب با شماست و البته باید دید که چه برندی هستید و چه محصولاتی را در چه ابعادی به فروش می‌رسانید. بسیارند، صفحات فروش محصولات ساده‌ای که صرفا با درک درست مخاطب و فضای آنلاین توانسته‌اند از همین اینستاگرام نام‌آشنا کسب درآمدهای معقول و زیاد داشته باشند. اینستاگرام مارکتینگ را دست‌کم نگیرید.

اگر بتوانید کلید قلب مخاطب را در فضای مجازی به دست بیاورید، حاضر می‌شوند از شهری دور و بافاصله هم از شما خرید کنند و حتی در بعضی موارد برای پرداخت هزینه پست و ارسال هم هیچ نگرانی و دلخوری نداشته باشند.

حرف آخر

کسب و کار آنلاین و بازاریابی دیجیتالی را جدی بگیرید. اگر قرار باشد که زندگی‌مان را با کرونا پیش ببریم، نیاز به توسعه فضای آنلاین داریم. اگر هم بنا باشد که این ویروس از دنیا خداحافظی کند باز هم کسب و کار اینترنتی که صفا و امکانات متعددش را در این ایام به رخ کشیده است، می‌تواند به عنوان میراثی ماندگار به حیات پررونقش ادامه بدهد. پس تا دیر نشده است، کسب و کار اینترنتی خود را راه بیندازید که ضرر نخواهید کرد. اما چطور باید به راه اندازی کسب و کار اینترنتی فکر کرد؟ این موضوع را در مقاله‌ای دیگر در پالادیوم خواهید خواند.